Çölyak kan testi; Çölyak hastalığında testlerin amacı hastalığın tanısını koymak için kullanılan testlerdir. Genellikle karın ağrısı ve kansızlık gibi Çölyak hastalığını düşündüren bulgularda hastalardan istenmektedir. Bazen de kalıtsal Çölyak hastalığı olan ailelerde veya başka otoimnun hastalığı olan ailelerde kişinin kan testlerine başvurulur.
Çölyak kan testi, hastalık ve glutene duyarlı az sayıda başka hastalığın tanılarını koymak için kullanılmaktadır. Bu testler arpa, buğday, çavdar ve yulaf gibi içerisinde gluten bulunduran diyetsel proteinlere karşın oluşan uygun olmayan bağışıklık sisteminin yanıtının bir kısmı olarak vücudun ürettiği otoantikorları belirlemektedir. Eskiden tıp alanında Çölyak hastalığının tanısının konulabilmesi sadece ince bağırsak biyopsisiydi. Bu mikroskobik değerlendirmenin halen Çölyak hastalarında altın değerinde olduğu düşüncesi çok yaygındır. Kan testlerinde çıkan Çölyak hastalığı tanısının kesinleştirilmesidir. Çölyak kan testi veya testleri bu hastalık için yapılan birçok biyopsi sayısında azalma meydana getirmektedir.
- Doku Transglutaminaz Antikoru: bu kan testinde, doku Transglutaminazı belli başlı proteinlerin çapraz bağlantılarını sağlayan ve bunlardan sorumlu olan bir enzim çeşididir. Bu otoantikorun adında doku terimi olsa da aslında otoantikor kanda olduğundan aslında doku değil kan testidir. Çok az sayıda laboratuvarda bu test yapılabilmektedir.
- Anti gliyadin antikorları: Gliyadin proteini buğday gibi tahıl ürünleri içerisinde bulunan bir gluten proteinin bölümüdür. AGA, gliyadin bileşenine karşı oluşan bir otoantikordur.
Bu iki kan testi dışında iki adet daha uygulanan kan testi vardır. Bu testler çok nadir uygulanan kan testleridir.
Bunlar
- Anti-endomysial antikorlar: Endomisyum tek tek kas liflerinin üzerini örten yapıda olan ince bağ şeklinde bir doku katmanına denir. İnce bağırsağın iç kısımda olan boşluğunu döşeyen katmana süregelen hasara reaksiyon olan anti-endomysial antikorlar geliştirmektedir. Bu otoantikor sayesinde Çölyak hastalıklarını da yüzde yüz diğer kalıtsal hastalıklarında ise yüzde yetmiş oranında tanı konulmasını sağlamaktadır.
- Anti-retikülin antikorlar: Anti-ara antikorlar diğer oto antikorlardan daha özgül veya daha duyarlı bir yapıda değildir. Çölyak hastalığı olanların yüzde altmışında bu antikorlar bulunmaktadır.
Çölyak kan testi
Çölyak hastalığına ilişkin yapılan kan testlerinin hepsinde belli bir oranda otoantikor miktarı gözlemlenmektedir. O yüzdende hastalığın kan testi sonuçları birçok biyopsi işleminden hastaları kurtarması açısından çok büyük bir öneme sahiptir. Çölyak kan testi hastalığı taşıyanların tanılarının belirlenmesinde önemli bir yere sahip olduğundan bu testlerin günümüzde bu kadar iyi sonuçlar vermesi hastaların hastalık ile ilgili kötü düşüncelerini bir nevi pozitifleştirmektedir. Çünkü yaşayacağı birçok biyopsi işleminden kurtulmasını sağlamıştır.
20.01.2024 18:47:02
